Bóng Tối Ẩn Sau Màn Hình: Cyberbullying - Bắt Nạt Qua Mạng

Cyberbullying hay còn gọi "Bắt nạt qua mạng" là hành vi bắt nạt diễn ra thông qua các thiết bị kỹ thuật số thông minh như điện thoại di động, laptop và máy tính bảng... Bắt nạt qua mạng có thể xảy ra thông qua tin nhắn văn bản và các ứng dụng, hoặc trên các nền tảng mạng xã hội, diễn đàn hoặc trong môi trường game, nơi mọi người có thể xem, tham gia hoặc chia sẻ nội dung.

Bắt nạt qua mạng bao gồm việc gửi, đăng hoặc chia sẻ nội dung tiêu cực, thông tin sai sự thật hoặc ác ý về người khác. Điều này có thể bao gồm việc cố ý chia sẻ thông tin cá nhân hoặc bí mật riêng tư của người khác gây ra sự xấu hổ hoặc nhục nhã. Một số hành vi bắt nạt qua mạng có thể vượt qua ranh giới pháp lý hoặc dấu hiệu hành vi phạm tội.

Những nơi phổ biến nhất xảy ra bắt nạt qua mạng bao gồm:

• Mạng xã hội như YouTube, Facebook, Instagram và TikTok,..

• Các hình thức tin nhắn văn bản trên điện thoại di động hoặc máy tính bảng

• Các diễn đàn, cộng đồng trò chơi, phòng chat trực tuyến

• Email

• Cộng đồng trò chơi trực tuyến.

Vì sao tấn công qua mạng là mối quan tâm đặc biệt

Với sự phổ biến của mạng xã hội và các diễn đàn trực tuyến, bình luận, hình ảnh, bài viết và nội dung được chia sẻ bởi cá nhân thường có thể được xem bởi người lạ. Nội dung mà một cá nhân chia sẻ trực tuyến – cả nội dung cá nhân lẫn nội dung tiêu cực, ác ý hoặc tổn thương – tạo thành một loại hồ sơ công khai vĩnh viễn về quan điểm, hoạt động và hành vi của họ. Hồ sơ công khai này có thể được xem như "danh tiếng trực tuyến" (online reputation), có thể được truy cập bởi các trường học, nhà tuyển dụng, các trường đại học, câu lạc bộ và những người khác có thể tìm hiểu, điều tra về một cá nhân trong hiện tại hoặc tương lai.

Theo số liệu thống kê mới nhất bởi Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vào 3/2023, công bố báo cáo phản ánh tình trạng trẻ em bị bắt nạt trên mạng, trong bối cảnh Internet ngày càng phát triển, dễ tiếp cận hơn. Các nhà nghiên cứu phối hợp văn phòng WHO ở châu Âu khảo sát hơn 279.000 trẻ em các độ tuổi 11, 13 và 15 tại 44 quốc gia và khu vực ở châu Âu, Trung Á và Canada. Kết quả ghi nhận trong năm 2022, khoảng 16% trẻ em trong độ tuổi 11 - 15 từng bị bắt nạt trên mạng ít nhất 1 lần, cao hơn tỉ lệ 13% ghi nhận 4 năm trước đó. Tỉ lệ bắt nạt trực tuyến cao nhất xảy ra với trẻ em trai ở Bulgaria, Litva, Moldova và Ba Lan, trong khi Tây Ban Nha là quốc gia có tỉ lệ thấp nhất. Ở hầu hết các quốc gia và khu vực được khảo sát, bắt nạt trực tuyến đỉnh điểm ở độ tuổi 11 đối với trẻ em trai và 13 đối với trẻ em gái. Báo cáo cũng cho biết cứ 8 thanh thiếu niên được khảo sát thì có 1 em thừa nhận bắt nạt trực tuyến người khác, tăng 3% so với năm 2018.

Trong khi đó, số lượng thanh thiếu niên tham gia đánh nhau vẫn ở mức 10 - 14% đối với trẻ em trai và 6% đối với trẻ em gái. Báo cáo của WHO nhận định tình trạng kinh tế - xã hội của cha mẹ không ảnh hưởng đáng kể đến hành vi của trẻ em. Tuy nhiên, Canada là một ngoại lệ, nơi những thanh thiếu niên thiệt thòi về kinh tế dễ bị bắt nạt hơn.

Bắt nạt qua mạng có thể làm hại danh tiếng trực tuyến của tất cả những người liên quan – không chỉ là người bị bắt nạt, mà còn những người thực hiện hành vi bắt nạt hoặc tham gia vào vụ việc. Những yếu tố khiến bắt nạt qua mạng trở thành mối quan tâm đặc biệt bởi những lí do như sau:

• Tính liên tục – Thiết bị kĩ thuật số cung cấp khả năng liên lạc ngay lập tức và tính liên tục 24/24, vì vậy trẻ em bị bắt nạt qua mạng rất khó có thể tự tìm kiếm giải pháp.

• Tính vĩnh viễn – Hầu hết thông tin số là vĩnh viễn và công khai, nếu không được báo cáo và gỡ bỏ. Một danh tiếng trực tuyến tiêu cực, bao gồm cả những người bắt nạt, có thể ảnh hưởng đến việc con đường học tập, việc làm và các lĩnh vực khác của cuộc sống.

• Khó nhận biết – Vì người giám sát, giáo viên và phụ huynh có thể không nghe hoặc thấy sự việc bắt nạt qua mạng đang diễn ra, nên việc nhận biết nó trở nên khó khăn hơn.

Tổng hợp